VERGİ SİRKÜLERİ

NO: 2015/50

KONU: ÖTV (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinde Öne Çıkan Hususlar


Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayılı listede yer alan mallara ilişkin hükümler ile bu hükümlerle ilgili olmak üzere ÖTV Kanununun uygulanmasına dair usul ve esaslara yönelik açıklamaların yer aldığı (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği 18 Nisan 2015 tarihli ve 29330 sayılı Resmi Gazete'de yayımlandı.

Bilindiği üzere, Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı listede; yarı römorkler için çekiciler, kişi veya eşya taşımaya mahsus çeşitli motorlu taşıtlar, binek otomobiller, motosikletler, hava taşıtları, yolcu ve gezinti gemileri ile yatlar ve diğer eğlence ve spor tekneleri yer almaktadır.

Bu Tebliğ ile (II) sayılı listedeki malların ÖTV kapsamında vergilendirilmesine yönelik yapılan açıklamalar bir araya getirilmektedir.

1 Mayıs 2015 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek olan Tebliğ ile yapılan düzenlemelerden öne çıkan hususlar aşağıdaki şekilde özetlenebilir.

1.      Motorlu Araç Ticareti Yapanlar

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 2 nci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (d) bendine göre, “motorlu araç ticareti yapanlar”, kayıt ve tescile tabi olan taşıtları satmak üzere imal, inşa veya ithal edenler ile fabrika, ana bayi, bölge bayii, bayi, yetkili satıcı, acenteler ve Maliye Bakanlığınca bu nitelikte olduğu tespit edilenlerdir.

Tebliğde, bayilik, yetkili satıcılık veya acentelik ilişkisinin noter nezdinde yapılmış sözleşme ile tesis edilmiş olmasının aranacağı belirtilmiştir.

Ayrıca Tebliğde, kayıt ve tescile tabi taşıtları satmak üzere ithal edenlerin, motorlu araç ticareti ile iştigal ettiklerini, ilgili ticaret sicili müdürlüğünden alınan ve faaliyet/işletme konuları arasında motorlu araç ticareti veya benzeri ifadelerin bulunduğuna dair “Sicil Tasdiknamesi”nin veya yazının aslını ya da noter onaylı örneğini gümrük idarelerine ibraz etmek suretiyle tevsik etmeleri halinde, ithal aşamasında ÖTV aranmaksızın işlem tesis edebilecekleri belirtilmiştir.

Bunun yanı sıra, kayıt ve tescile tabi taşıtları satmak üzere ithal edecek olanların, bu kapsamdaki ithalatlarında ÖTV aranmaksızın işlem tesisi için gümrük müdürlüklerince, ilk iktisabı yapılmamış ÖTV’ye tabi motorlu araçların ticaretinin ithalatçılar tarafından icra edildiğine dair bağlı olunan vergi dairesi müdürlüğünden/başkanlığından alınan yazının aslı veya noter onaylı örneği de aranacaktır.

2.    87.03 Tarife Pozisyonu Sırası Kapsamındaki, Yük Taşıma Kapasitesi Yolcu Taşıma Kapasitesinden Fazla Olan Taşıtlar

Bilindiği üzere, (II) sayılı listede, 87.03 tarife pozisyonunda sınıflandırılan taşıtlardan,

  • Yük taşımasında kullanılan (yük taşıma özelliği esas olan),
  • Azami ağırlığı 3,5 tonu aşmayan,
  • Yolcu taşıma kapasitesi istiap haddinin % 50'sinin altında olan

çok amaçlı (hem yolcu hem de yük taşımasında) kullanılan taşıtların vergi oranı %15 olarak belirlenmiştir.

Tebliğde, yolcu taşıma kapasitesi istiap haddinin %50'sinin altında olmakla birlikte esas itibarıyla yük taşımasından ziyade yolcu taşıması için imal edilen ve binek otomobillerden farkı bulunmayan, yük taşımasında kullanılma vasfını verecek mahiyette yük taşımasında kullanılabilecek bölümü bulunmayan (istiap haddi kriterini koltuklar arası boşluklar dolayısıyla sağlayabilen) taşıtların, istiap haddi kriterine bakılmaksızın, (II) sayılı listenin 87.03 tarife pozisyonu sırasının “- Diğerleri” kategorisi kapsamında (motor hacmine bağlı olarak yüzde 45, 90 veya 145 oranında) vergilendirileceği belirtilmiştir.

3.    On ve Daha Fazla Oturma Yeri Olan Taşıtlar Bakımından “Taşıma Kapasitesi” İfadesi

(2) sayılı listede 87.02 tarife pozisyonu sırasında, “Otobüs”, “Midibüs” ve “Minibüs” yer almakta olup, ÖTV uygulamasında söz konusu taşıtlardan;

·           Sürücü dâhil 10 ila 15 kişi taşıma kapasitesi olanlar minibüs,

·           Sürücü dâhil 16 ila 25 kişi taşıma kapasitesi olanlar midibüs,

·           Sürücü dâhil 26 kişi ve üzerinde taşıma kapasitesi olanlar otobüs

olarak değerlendirilmektedir.

Bu Tebliğde, söz konusu taşıtlar bakımından “taşıma kapasitesi” ifadesinden kastın, taşıttaki fiilen mevcut koltuk sayısının olduğu, koltuk montajı için sabit tertibat (açık koltuk bağlantı tertibatı) sayısı ve ayakta taşınabilecek yolcu sayısının, bu taşıtların tabi olduğu vergi oranı bakımından sınıflandırılacağı kategorinin belirlenmesinde dikkate alınmayacağı belirtilmiştir.

4.      Kayıt ve Tescilden Sonra Tadilat

Tebliğde, Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 15 inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (b) bendine göre, (II) sayılı listedeki taşıtlardan kayıt ve tescile tabi olanların, kayıt ve tescilden sonra, taşıtların ilk iktisap tarihinden itibaren beş yıllık süre geçmeden, (II) sayılı listedeki;

  • 87.02 (Otobüs ve midibüs hariç),
  • 87.03,
  • 87.04 (“Diğerleri” grubu hariç)

tarife pozisyonu sıralarında yer alan taşıtlara dönüştürülmesi halinde, değişiklik uyarınca adına kayıt ve tescil işlemi yapılacak olan kişi veya kuruluşlar tarafından, kayıt ve tescil işleminden önce, bu işlemin yapılacağı yerde tek vergi dairesi varsa bu vergi dairesine, birden fazla vergi dairesi varsa motorlu taşıtlar vergisi ile yetkili vergi dairesine, örneği Gelir İdaresi Başkanlığının web adresindeki “Formlar ve Yayınlar/Beyanname Örnek Formları” bölümünde yer alan (2A) numaralı ÖTV Beyannamesinin kâğıt ortamında düzenlenerek verileceği belirtilmiştir.

5.    Elektrik Motorunun Yanı Sıra Başka Bir Motora da Sahip Olan Taşıtlar

Tebliğde, (II) sayılı liste uygulamasında, bir taşıtın elektrik motorunun yanı sıra elektrik motoru dışında başka bir motora da sahip olması durumunda, bu taşıtın “sadece elektrik motorlu olanlar” kapsamında değerlendirilmeyeceği ve elektrik motoru haricindeki motorun silindir hacmi dikkate alınarak vergilendirileceği belirtilmiştir.

6.      Malul veya Engellilerin Taşıt Alımlarında ÖTV İstisnası

Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde malul veya engellilerin taşıt alımlarında ÖTV istisnası düzenlenmiştir.

Tebliğde konuya ilişkin detaylı açıklamalara yer verilmiştir.

Buna göre, 1600 cm³ veya altında motor silindir hacmine sahip binek otomobil, panelvan, pick-up, arazi taşıtı, ATV, jeep, steyşın vagon, vb. taşıtların; eşya taşımaya mahsus, 2800 cm³ veya altında motor silindir hacmine sahip van, panelvan, kamyonet, pick-up, vb. taşıtların; motor silindir hacmine bakılmaksızın, motosikletlerin engellilik derecesi %90 veya daha fazla olan malul veya engelliler tarafından beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı ÖTV’den istisnadır. Bu istisnadan yararlanmak için, taşıtın özel tertibatlı olması ve malul veya engellinin taşıtı bizzat kullanması şartı aranmayacaktır.

ÖTV mükellefleri, bu istisna kapsamındaki taşıt tesliminde hesaplanan ÖTV tutarını, fatura bedeline dâhil etmeyecek, ancak fatura bedeline dâhil edilmeyen bu tutarı düzenlenen faturada “ÖTV Kanununun 7/2 Maddesi Kapsamında Hesaplanıp Fatura Bedeline Dâhil Edilmeyen ÖTV Tutarı ................ TL’dir.” şerhi ile gösterecektir.

İstisna kapsamında ilk iktisabı yapılan taşıtın, engelli kişi tarafından bizzat kullanılması; engelli kişinin taşıtı bizzat kullanmasının mümkün olmaması halinde ise sürekli olarak istifadesine sunulması gerekecektir. Taşıtın, zorunlu sebepler dışında, engelli tarafından bizzat kullanılmadığının veya engellinin taşıtı bizzat kullanamayacak durumda olması halinde taşıtın bariz bir şekilde engellinin istifadesine sunulmadığının tespiti halinde, istisna şartlarının ihlal edildiği kabul edilecek ve ilk iktisapta ödenmeyen ÖTV, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi ile birlikte malul veya engelliden aranacaktır.

7.    Deniz Taşıtları Bakımından Kayıt ve Tescil

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 2 nci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (c) bendinde “kayıt ve tescil”, motorlu taşıtların ilgili mevzuat gereğince trafik, belediye, liman ile Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce tutulan sivil hava vasıtaları siciline kayıt ve tescil edilmesi olarak tanımlanmıştır.

1 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği’nde ise Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 1 inci maddesinde geçen “kayıt ve tescile tabi olanlar” ifadesi;

i. Kara taşıtları için, Karayolları Trafik Kanunu ve Karayolları Trafik Yönetmeliğine göre trafik tescil kuruluşlarınca,

ii. Deniz taşıtları için, belediyeler veya liman başkanlıklarınca,

iii. Hava taşıtları için, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce

kayıt ve tescil edilmesi zorunlu olan taşıtları kapsadığı belirtilmektedir.

Bu Tebliğ ile deniz taşıtları bakımından, bağlama kütüğüne kaydı zorunlu olanların da bu kapsamda değerlendirileceği belirtilmiştir.

Söz konusu Tebliğe aşağıdaki bağlantı yoluyla ulaşabilirsiniz.

Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği

Ekleri

Saygılarımızla,

Deloitte Türkiye.

Sirkülerlerimizde yer alan bilgiler belli bir konunun veya konuların çok geniş kapsamlı bir şekilde ele alınmasından ziyade genel çerçevede bilgi vermek ve yorum yapmak amacını taşımaktadır. Bu sirkülerler ile amacımız muhasebe, vergi, yatırım, danışmanlık alanlarında veya diğer türlü profesyonel bağlamda tavsiye veya hizmet sunmak değildir. Bilgileri kişisel finansal veya ticari kararlarınızda yegane dayanak olarak kullanmaktan ziyade, konusuna hakim profesyonel bir danışmana başvurmanız tavsiye edilir. Bu sirkülerler ve içeriğindeki bilgiler, oldukları şekliyle sunulmaktadır; "DRT Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim A.Ş." ve İngiltere mevzuatına gore kurulmuş olan “Deloitte Touche Tohmatsu Limited” ve onun üye firmaları ve bunların iştirakleri ve filyalleri (bundan böyle ayrı ayrı veya birlikte "Deloitte"), bunlarla ilgili sarih veya zımni bir beyan ve garantide bulunmamaktadır. "Deloitte", söz konusu sirkülerlerin ve içeriğindeki bilgilerin hata içermediğine veya belirli performans ve kalite kriterlerini karşıladığına dair bir güvence vermemektedir. Sirkülerleri ve içeriğindeki bilgileri kullanımınız sonucunda ortaya çıkabilecek her türlü risk tarafınıza aittir ve bu kullanımdan kaynaklanan her türlü zarara dair risk ve sorumluluk tamamen tarafınızca üstlenilmektedir. "Deloitte", söz konusu kullanımdan dolayı, (ihmalkarlık kaynaklı olanlar da dahil olmak üzere) sözleşmesel bir dava, kanun veya haksız fiilden doğan her türlü özel, dolaylı veya arızi zararlardan ve cezai tazminattan dolayı sorumlu tutulamaz.