Numara : 74
Tarih : 1.9.2003
VERGİ  SİRKÜLERİ
NO: 2003/74

KONU

88 Seri Nolu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği (Basit Usulde KDV İstisnası, 1/8/1998 Öncesindeki Teşvikli Yatırımların KDV Teminatı Çözümü, Araçlara İlişkin İstisna, Bavul Ticareti)

Maliye Bakanlığınca bugünkü Resmi Gazete’de yayımlanan (Sayı: 25216) 88 Seri Nolu KDV Genel Tebliğinde aşağıdaki konularla ilgili açıklamalarda bulunulmuştur:
- Basit usulde vergilendirilen gelir vergisi mükelleflerinin mal teslimi ve hizmet ifalarına 1/7/2003 tarihinden geçerli KDV istisnası uygulaması,
-  1/8/1998 öncesinde geçerli mevzuata göre ithal edilen teşvik belgeli yatırım malları için gümrük idarelerine verilen teminatların çözümü,
- KDV Kanununun 13/b maddesine göre uygulanan deniz ve hava taşım araçları için liman ve hava meydanlarında yapılan hizmetlere ilişkin istisna,
- Türkiye’de ikamet etmeyen yolculara yapılan mal teslimlerine ilişkin KDV istisnası uygulaması.
Tebliğde yer verilen açıklamalardan dikkatinize sunmak istediğimiz hususlar aşağıdadır:

1. Basit Usulde Vergilendirilen Gelir Vergisi Mükelleflerinin 1/7/2003 Tarihinden Sonra KDV’li Olarak Düzenledikleri Belgelerdeki KDV’nin Bu Kişilerden Mal Ve Hizmet Satın Alanlarca İndirimi
Katma Değer Vergisi Kanununun 17/4-a maddesinde 4842 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle Gelir Vergisi Kanununa göre basit usulde vergilendirilen mükelleflerin teslim ve hizmetleri 1/7/2003 tarihinden geçerli olmak üzere katma değer vergisinden istisna edilmiştir.

Bu mükelleflerin 1/7/2003 tarihinden sonra yaptıkları teslim ve hizmetlerde işlem bedeli üzerinden katma değer vergisi hesaplanmaması, bu işlemlerle ilgili olarak düzenlenecek belgelerde katma değer vergisi gösterilmemesi veya "KDV dahildir" mealinde bir şerhe yer verilmemesi gerekmektedir.

Tebliğde, 1/7/2003 tarihinden itibaren düzenledikleri belgelerde katma değer vergisi gösteren veya "KDV dahildir" mealinde bir şerhe yer veren basit usulde vergilendirilen mükelleflerin, belgede ayrıca gösterilen veya iç yüzde yoluyla hesaplanacak vergi tutarını Katma Değer Vergisi Kanununun 8/2. maddesi gereğince vergi dairesine beyanname ile yatırmak zorunda oldukları belirtilmiştir.

Söz konusu 8/2’nci madde, vergiye tabi bir işlem söz konusu olmadığı veya katma değer vergisini fatura veya benzeri vesikalarda göstermeye hakkı bulunmadığı halde; düzenlediği bu tür vesikalarda katma değer vergisi gösterenlerin bu vergiyi ödemekle mükellef olduklarını hükme bağlamıştır.

Bu düzenleme paralelinde, 1/7/2003 tarihinden sonra basit usulde vergilendirilen mükelleflerden satın almış oldukları mal ve hizmetler nedeniyle düzenlenen belgelerde KDV’nin ayrıca gösterildiği veya “KDV dahildir” anlamında bir açıklama yer aldığı durumda söz konusu KDV’nin indirim konusu yapılması gerekmektedir. Tebliğdeki belirlemeye göre, bu gibi durumlarda, söz konusu KDV istisnası nedeniyle uygulanmaması gereken fakat belge üzerinde gösterilen (veya KDV dahildir açıklamasına yer verilen) KDV’nin indirilmeyip gider veya maliyet yazılması mümkün olmayacaktır.

2. 1/7/2003 Tarihinden Önce Satın Alınan Malların Basit Usulde Vergilendirilenlerce İadesinde Yapılacak İşlem
Tebliğde, basit usulde vergilendirilen mükelleflerin 1/7/2003 tarihinden önce satın aldıkları malları bu tarihten sonra iade etmeleri halinde aşağıdaki şekilde işlem yapılması öngörülmüştür.

İade edilen mal için bir fatura düzenlenecek, bu faturaya tutar olarak, iade edilecek malın alış faturasındaki bedel ve katma değer vergisi olarak gösterilen tutarların toplamı yazılacak ve faturaya bu hususu belirten bir şerh konulacak ayrıca alış faturasının tarih ve numarasına atıfta bulunulacaktır.

Örnek: Basit usule tabi bir mükellef tarafından 24/05/2003 tarihinde 10 milyar mal bedeli, 1,8 milyar katma değer vergisi ödenerek satın alınan bir malın 7,5 milyar liralık kısmı 12/07/2003 tarihinde satıcıya iade edilmiştir. Bu iade için aşağıdaki şekilde bir fatura düzenlenecektir:
"../../2003 tarihli ve ... sayılı fatura ile satın alınan malın iade edilen kısmı 8,850,000,000.- TL.
 
NOT: Bu tutara, malın alış faturasında gösterilen bedel ve KDV dahildir.
(Kaşe/imza)"

Basit usule tabi mükellef bu fatura nedeniyle vergi dairesine katma değer vergisi ödemeyecek, faturadaki tutarın tamamını hasılat olarak hesaplarına alacaktır.

Satıcı ise bu bedel üzerinden iç yüzde yoluyla hesaplayacağı vergiyi indirim konusu yapacaktır.

Tebliğde, 1/7/2003 tarihinden itibaren teslimleri KDV’den müstesna olan basit usulde vergilendirilen gelir vergisi mükelleflerinin diğer KDV mükelleflerinden bu tarihten sonra satın aldıkları malların iadesinde uyulacak esaslarla ilgili herhangi bir açıklama yer almamıştır.

1/7/2003 tarihinden itibaren geçerli istisna uygulaması nedeniyle, basit usulde vergilendirilenlerin bu tarihten sonra satın aldıkları malları iade etmeleri halinde, bu amaçla düzenledikleri faturada KDV hesaplamamaları gerekmektedir (KDV basit usulde vergilendirilenler tarafından maliyet veya gider olarak dikkate alınacağı için iade edilen malın bedeli KDV dahil tutarı ile fatura edilmelidir).

Aynı çerçevede, kendisine iade yapılan satıcı, iade faturasında KDV gösterilmediği için herhangi bir KDV indirimi yapamayacaktır.

3. 1/8/1998 Öncesinde Geçerli Mevzuata Göre İthal Edilen Teşvik Belgeli Yatırım Malları İçin Gümrük İdarelerine Verilen Teminatların Çözümü
Katma Değer Vergisi Kanununun 3946 sayılı Kanunla kaldırılan 46. maddesinin 6. fıkrası ile 4369 sayılı Kanunla kaldırılan 49. maddesinin 2. fıkrası kapsamında 1.8.1998 tarihinden önce teşvik belgesine bağlı olarak ithal edilen yatırım mallarına ait hesaplanan katma değer vergisinin ertelenmesi için gümrük idarelerine verilen teminatların çözümü, 26 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin E/3 bölümündeki açıklamalar doğrultusunda gerçekleştirilmektedir.

Buna göre, teşvik belgeli yatırım mallarının ithali sırasında ertelenen vergiler nedeniyle gümrük idarelerince alınan teminatların çözümü için, ithalattan sonra ödenen vergiler toplamının, tecil edilen vergiler toplamına ulaşması gerekmektedir. Mükellefler ödenen vergilerin ertelenen vergiler toplamına ulaştığı dönemde, gümrük (giriş) beyannamesi, teşvik belgesi, çeki listesi (bulunmadığı hallerde global liste) ve gümrük idarelerince verilen ayniyat esham ve tahvilat alındısının asılları veya noterce onaylı örnekleri ile birlikte bu durumu gösteren bir yazı verilmesi talebiyle bağlı oldukları vergi dairesine başvurmaktadırlar.
Vergi dairelerine ibraz edilmesi gereken belgelerin tamamını veya bir kısmını ibraz edemeyecek durumdaki mükellefler; sözü edilen belgelerin ilgili kurumlardan temin edilmiş onaylı örneklerini ibraz edebileceklerdir. Bu mükellefler isterlerse, ilgili kurumların kayıtları esas alınarak düzenlenecek (örneğin gümrük idarelerince teminat mektupları emanet defteri uyarınca verilen ya da Hazine Müsteşarlığı'nca teşvik belgesi tamamlama vizesinin yapıldığını ve yatırımın tamamlandığını belirten) kanaat getirici herhangi bir yazıyla da vergi dairelerine başvurabileceklerdir.

4. KDV Kanununun 13/b Maddesine Göre Uygulanan Deniz ve Hava Taşıma Araçları İçin Liman ve Hava Meydanlarında Yapılan Hizmetlere İlişkin İstisna
Katma Değer Vergisi Kanununun 13/b maddesine göre deniz ve hava taşıma araçları için liman ve hava meydanlarında yapılan hizmetler KDV’den istisna edilmiştir. 87 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (B) bölümünde, bu istisna hükmünün yük ve yolcuya verilen tahmil, tahliye ve benzeri hizmetler de dahil olmak üzere araçların seyrüseferine ilişkin olarak yapılan her türlü hizmet için geçerli olacağı belirtilmiştir.

Bu nedenle Maliye Bakanlığı, 15 Seri Nolu KDV Genel Tebliği gereği, daha önce yük ve yolcuya verilen tahmil, tahliye ve benzeri hizmetler için istisna uygulanmayacağı gerekçesiyle yapılan her türlü tarhiyata ilişkin olarak ortaya çıkan ihtilaftan vazgeçilmesi, yaratılmış ihtilaflarla ilgili olarak Bakanlık veya vergi daireleri aleyhine verilmiş yargı kararı bulunması halinde bu kararların bir üst mercide dava konusu yapılmamasını uygun görmüştür.

5. Türkiye’de İkamet Etmeyen Yolculara Yapılan Mal Teslimlerine İlişkin KDV İstisnası İçin Gerekli Fatura Tutarının Alt Sınırı 500 Milyon Liraya İndirilmiştir
87 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (D) bölümü ile 61 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği kapsamında yapılan işlemler için belirlenen 1 milyar liralık alt sınır 31/12/2003 tarihine kadar 500 milyon lira olarak uygulanacaktır.
Buna göre, 31/12/2003 tarihine kadar özel fatura ile Türkiye’de ikamet etmeyen yolculara yapılan yapılan satışlarda, faturada gösterilen vergisiz mal bedelleri toplamının en az 500 milyon lira olması olması halinde, KDV Kanununun 11/1-b maddesindeki KDV istisnası uygulanabilecektir.

Yukarıda yer verilen konularla ilgili ek bilgiye ihtiyaç duyduğunuzda lütfen tarafımızla irtibata geçiniz.
 
Saygılarımızla,
 
DRT Denetim Revizyon Tasdik
Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş.