VERGİ SİRKÜLERİ
NO: 2002/22
|
KONU
|
85 Seri Nolu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği İle Yapılan Düzenlemeler
|
Maliye Bakanlığı yayımlamış olduğu 85 Seri Nolu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği (R.G.: 19/03/2002; 24700) ile aşağıda belirtilen konularda düzenlemeler yapmıştır:
- İndirimli orana tabi işlemlerden doğan iade talepleri,
- Hurda metal ve akaryakıt teslimlerinde tevkifat uygulaması,
- Telefon kartı ve jeton satışlarının özel matrah şekline göre vergilendirilmesi,
- Özel iletişim vergisi uygulaması,
- Yabancı hayır ve yardım kurumlarının bedelsiz olarak yapacakları teslim ve hizmetlere ilişkin olarak satın alacakları mal ve hizmetlerin KDV’den istisna tutulabilmesi için gerekli parasal sınır,
- Haklarında sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme raporu bulunan mükelleflere KDV iadesi,
- “MEDA Programı ve Avrupa Yatırım Bankasının Akdeniz Ülkelerindeki Diğer Mali Anlaşmaları Çerçevesinde Mali ve Teknik İşbirliğinin Uygulanmasına İlişkin Çerçeve Anlaşması” uyarınca Topluluk tarafından finanse edilecek mal ve hizmet teslimlerinde katma değer vergisi istisnası uygulaması.
Sözkonusu Tebliğ ile yapılan düzenlemelerin ayrıntısı aşağıda bilgilerinize sunulmaktadır.
1. 2001 ve İzleyen Yıllarda İndirimli Orana Tabi İşlemlerden Doğan İade İle İlgili Yeni Esaslar (KDVK Md. 29/2)
Bilindiği gibi, Katma Değer Vergisi Kanununun 29/2 maddesi gereği, indirimli orana tabi işlemler dolayısıyla yüklenilen, yılı içinde indirim yoluyla telafi edilemeyen ve tutarı Bakanlar Kurulu'nca belirlenecek sınırı aşan verginin Maliye Bakanlığınca belirlenen esaslar çerçevesinde mükelleflere iadesi mümkün bulunmaktadır.
2002/3606 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile indirimli orana tabi işlemlerde iade edilecek verginin alt sınırı 2001 yılı için 4 milyar lira olarak belirlenmiş; 2002 ve izleyen takvim yıllarında iade edilecek miktarın alt sınırının ise bir önceki yılda geçerli tutarın Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle tespit edileceği hükme bağlanmıştır.
Bakanlık, 2001 ve izleyen takvim yıllarında, indirimli orana tabi işlemlerle ilgili iade talepleri konusunda aşağıdaki şekilde işlem yapılmasını uygun görmüştür:
a) 2001 takvim yılında gerçekleştirilen indirimli orana tabi işlemler dolayısıyla yüklenilen ve indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisinin 4 milyar lirayı aşan kısmı iade edilecek; izleyen takvim yıllarında ise bu tutar, bir önceki yıldaki tutarın Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle tespit edilecek ve yeniden Kararname yayımlanmasına gerek olmaksızın uygulanacaktır. Bu şekilde yapılacak hesaplamada, 50 milyon lira ve daha düşük tutarlar dikkate alınmayacak, 50 milyon liradan fazla olan tutarlar ise, 100 milyon liranın en yakın katına yükseltilecektir.
b) İndirimli orana tabi teslim ve hizmetlerde bulunan mükellefler, bu işlemleri dolayısıyla yüklendikleri ve yılı içerisinde indirim yoluyla telafi edemedikleri iade edilecek katma değer vergisi tutarını, 74 ve 76 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğlerinde belirlenen usul ve esaslara göre hesaplayacaklardır. Mükellefler, sözü edilen Genel Tebliğlerdeki açıklamalara uygun olarak hesaplanan ve ilgili yıl için geçerli alt sınırı aşan iade tutarlarını, izleyen yılın Kasım dönemine kadar (bu dönem dahil) verilecek 1 numaralı katma değer vergisi beyannamelerinin herhangi birisinde, sonraki döneme devreden vergi tutarından çıkarılmak suretiyle iadesini talep edebileceklerdir.
c) İndirimli orana tabi işlemlerden doğan ve Bakanlar Kurulunca belirlenen miktarı aşan kısım, 84 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin I. bölümünde belirlenen genel esaslar çerçevesinde nakden veya mahsuben iade edilir. Sözü edilen Tebliğin (1.2.) bölümündeki incelemesiz ve teminatsız nakit iade yapılmasına ilişkin limit, 2001 yılındaki indirimli orana tabi işlemlerden doğan iadeler için 2 milyar lira olarak uygulanır. İndirimli orana tabi işlemlerden doğan iadeler için aynı Tebliğin (1.1.3.) bölümündeki mahsup talebinde aranılan belgeler yerine;
- İlgili yıldaki alış ve satış faturaları listesi,
- Yıllık iade tutarının hesaplanmasına ilişkin tablo aranır.
d) İlgili yılın Ocak - Kasım arasındaki dönemlerde verilecek beyannamelerde iade hakkını kullanmayıp yüklendiği vergileri indirim konusu yapmayı tercih eden mükellefler, daha sonra düzeltme beyannameleri ile iade talebinde bulunamayacaklardır.
2. Hurda Metal ve Akaryakıt Teslimlerinde Tevkifat Uygulaması,
a) Hurda Metal Teslimlerinde Tevkifat Uygulaması
1 Nisan 2002 tarihinden geçerli olmak üzere;
- Hurda metal alımlarında teslim bedeli üzerinden hesaplanan katma değer vergisinin %90'ı alıcı tarafından tevkifat uygulanmak suretiyle sorumlu sıfatıyla beyan edilecek, % 10'u ise satıcıya ödenecektir,
- Hurda olarak alışlarında tevkifat uygulanan demir, bakır, alüminyum, pirinç, kurşun, teneke gibi metallerin külçe haline getirilerek satılması durumunda da yukarıda belirtilen esaslar çerçevesinde tevkifat uygulanacaktır.
70 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde belirtilen esaslar çerçevesinde, genel ve katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettiği birlikler ve kamu iktisadi teşebbüsleri tarafından yapılan hurda metal teslimlerinde katma değer vergisi tevkifatı uygulanmayacaktır.
b) Akaryakıt Teslimlerinde Tevkifat Uygulaması
68 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde, ithalatçılar, rafineriler, akaryakıt dağıtım firmaları ve akaryakıt bayileri dışında kalan satıcılar tarafından yapılan akaryakıt ürünü teslimlerinde, teslim bedelleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinin %90'ının alıcılar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödeneceği belirtilmiştir.
Söz konusu tevkifat uygulaması katma değer vergisi ödenmeksizin yurda getirilen petrol ürünlerinin gerçek usule tabi katma değer vergisi mükellefleri ile kamu kurum ve kuruluşlarına yapılan satışlar için geçerli olduğundan, ithalinde katma değer vergisi ödenmiş olan veya akaryakıt bayilerinden katma değer vergisi ödenerek satın alınan akaryakıt ürünlerinin tesliminde tevkifat uygulanmayacak, hesaplanan katma değer vergisinin tamamı genel esaslara göre beyan edilip ödenecektir.
3. Telefon Kartı ve Jeton Satışlarının Özel Matrah Şekline Göre Vergilendirilmesi
GSM operatör şirketleri tarafından sunulan cep telefonu konuşma hizmetlerinden faydalanmak üzere çıkarılan ön ödemeli hazır kartlar da dahil olmak üzere bütün telefon kartı ve jeton satışlarının özel matrah şekline göre vergilendirilecektir.
Buna göre, perakendeci bayiler tarafından yapılan telefon kartı ve jeton satışlarına ait katma değer vergisinin bayi karına isabet eden katma değer vergisini de ihtiva edecek şekilde perakendeci bayilere telefon kartı ve jeton teslimi yapan kuruluşlar tarafından beyan edilmesi gerekmektedir.
Bu durumda perakendeci bayiler belirtilen kapsamdaki telefon kartı ve jeton satışları için ayrıca vergi hesaplamayacaklardır.
Öte yandan telefon kartı ve jeton satışları dahil bütün işlemleri özel matrah şekline göre vergilendirilenlerin katma değer vergisi mükellefiyeti tesis ettirmelerine gerek bulunmamaktadır.
4. Özel İletişim Vergisi Uygulaması
Cep telefonu işletmecileri tarafından verilen (ön ödemeli kart satışları dahil) tesis, devir, nakil ve haberleşme hizmetlerine ilişkin olarak özel iletişim vergisi mükellefi olan cep telefonu işletmecilerinin düzenleyeceği faturalarda hesaplanan özel iletişim vergisi katma değer vergisi matrahına dahil edilmeyecektir.
Cep telefonu işletmecilerinin verdiği haberleşme hizmetlerinde kullanılan kartların satışını yapanlar, özel iletişim vergisi mükellefi olmamaları nedeniyle, cep telefonu işletmecilerinin hesapladığı özel iletişim vergisini katma değer vergisi matrahından indirmeyeceklerdir.
5. Katma Değer Vergisi Genel Tebliğlerinde Değişiklik
a) 79 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğindeki Limite İlişkin Değişiklik
Katma Değer Vergisi Kanununun 17 nci maddesinin 2 numaralı fıkrasına 4605 sayılı Kanunla eklenen (c) bendiyle, yabancı devletlerin Türkiye'deki diplomatik temsilcilik ve konsoloslukları ile yabancı hayır ve yardım kurumlarının, aynı maddenin 1 numaralı fıkrasında yazılı kurum ve kuruluşlara bedelsiz olarak yapacakları teslim ve hizmetlere ilişkin olarak satın alacakları mal ve hizmetler katma değer vergisinden istisna tutulmuş ve bu istisna kapsamında satın alınacak mal ve hizmet bedelleri için 79 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde(10) 500 milyon lira olarak belirlenmiş olan katma değer vergisi hariç asgari sınır, 19/03/2002 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 5 milyar liraya yükseltilmiştir.
b) 84 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde Değişiklik
84 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin(11) II. ÖZEL ESASLAR başlıklı (3.1.3.) numaralı bölümüne, iade talebi henüz yerine getirilmemiş işlemlere de uygulanmak üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"Ancak hakkında SMİYB düzenleme raporu bulunan ve bu rapora istinaden tarh edilen vergi, kesilen ceza ve hesaplanan gecikme faizini ödememiş veya tamamına teminat göstermemiş mükellefin olumsuz raporun ait olduğu vergilendirme döneminden sonraki 12 vergilendirme dönemine ilişkin olarak vergi inceleme elemanlarınca düzenlenmiş olumlu rapor bulunması halinde, bu mükelleften mal veya hizmet alanların olumlu raporun ait olduğu vergilendirme dönemleri ile sonraki dönemlerde bu mükelleften alışlarına isabet eden iade talepleri genel esaslara göre yerine getirilir."
6. “MEDA Programı ve Avrupa Yatırım Bankasının Akdeniz Ülkelerindeki Diğer Mali Anlaşmaları Çerçevesinde Mali ve Teknik İşbirliğinin Uygulanmasına İlişkin Çerçeve Anlaşması” Uyarınca Topluluk Tarafından Finanse Edilecek Mal ve Hizmet Teslimlerinde Katma Değer Vergisi İstisnası Uygulaması
Avrupa Komisyonu, Avrupa Yatırım Bankası ve ülkemiz arasında imzalanan MEDA Programı ve Avrupa Yatırım Bankasının Akdeniz Ülkelerindeki Diğer Mali Anlaşmaları Çerçevesinde Mali ve Teknik İşbirliğinin Uygulanmasına İlişkin Çerçeve Anlaşması" TBMM tarafından 4590 sayılı Kanunla onaylanmış ve 10/9/2000 tarihli ve 24166 mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Söz konusu anlaşmanın vergi ve gümrük hükümlerini düzenleyen 19 uncu maddesinin 3 üncü bendinde "...Topluluk tarafından finanse edilecek mallar, işler ve hizmetler katma değer vergisi ve benzeri vergilerden muaf olacaktır." hükmüne yer verilmiştir.
Bu hükme göre, yukarıda sözü edilen ve 4590 sayılı Kanunla onaylanan Anlaşma uyarınca Avrupa Birliği tarafından finanse edilecek mal ve hizmet teslimleri ile ithalata Katma Değer Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinin 2 nci bendi kapsamında ve aşağıda belirtilen esaslar çerçevesinde katma değer vergisi istisnası uygulanması mümkündür:
Anlaşma kapsamında yürütülecek projelerin uygulamasından sorumlu kuruluşlar, projeler kapsamında alınacak mal ve hizmetler ile yapılacak ithalatın türünü, miktarını, bedelini ve gerekli diğer bilgileri gösteren listeyi bir yazı ekinde, söz konusu Anlaşmanın 2 nci maddesi uyarınca Ulusal Koordinatör olan "Hazine Müsteşarlığı"nın onayına sunacaklardır. Hazine Müsteşarlığı tarafından bu yazı ve liste incelenip, listenin altına öngörülen mal ve hizmet alımları ile ithalatın 4590 sayılı Kanunla onaylanan Anlaşma kapsamında olduğu belirtilmek ve imzalanmak suretiyle onaylanacaktır.
Projenin uygulanmasından sorumlu kuruluşlar, Hazine Müsteşarlığının onaylamış olduğu listenin kendilerince tasdikli bir fotokopisini, yurt içi mal ve hizmet alımlarında satıcılara, ithalatta ise gümrük idaresine vereceklerdir. Mükellefler ve gümrük idareleri verilen bu belge uyarınca düzenleyecekleri fatura veya benzeri belgelerde veya gümrük makbuzunda 4590 sayılı Kanunla onaylanan Anlaşmanın ilgili maddesine ve Hazine Müsteşarlığının onayına atıfta bulunarak katma değer vergisi hesaplamayacak ve göstermeyeceklerdir.
Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 30 uncu maddesinin (a) bendi hükmü gereği, yukarıda belirtilen uluslararası anlaşma çerçevesinde gerçekleşen mal teslimleri ile hizmet ifaları için yüklenilen katma değer vergisi mükellefler tarafından indirim konusu yapılamayacak, indirilemeyen bu vergi, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde işin mahiyetine göre gider ya da maliyet unsuru olarak kabul edilebilecektir.
Saygılarımızla,
DRT Denetim Revizyon Tasdik
Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş.