VERGİ SİRKÜLERİ
 
NO: 2008/38
 
KONU: 5736 Sayılı Bazı Kamu Alacaklarının Uzlaşma Usulü İle Tahsili Hakkında Kanuna İlişkin 1 Sıra No.lu Genel Tebliğ Resmi Gazete’de Yayınlandı.
 
4 Mart 2008 tarih ve 26806 sayılı Resmi Gazete’de 1 sıra  No.lu “5736 Sayılı Bazı Kamu Alacaklarının Uzlaşma Usulü İle Tahsili Hakkında Kanun Genel Tebliği” yayınlanmıştır.
 
Tebliğde 5736 sayılı Kanunun 1 nci maddesi ile ilgili açıklamalar, düzenlemeler ve uygulama örnekleri detaylı olarak yer almaktadır.Tebliğ ekinde 4 adet matbu dilekçe örneği vardır.
 
Bilindiği üzere; 5736 sayılı Kanunun 1 nci maddesi 27.02.2008 tarihinden önceki dönemlere ilişkin ihtilaflı ve uzlaşma safhalarında olup henüz kesinleşmemiş vergi borçlarını uzlaşma yolu ile yeniden yapılandırarak 18 ayda 18 eşit taksitte binde 2 faizi ile ödeme kolaylığı sağlamaktadır.
 
Tebliğ, uzlaşma kapsamına giren ve girmeyen vergi ve cezaları hem vergi türü itibariyle hem de dönemi itibariyle saymıştır.
2008/37 sayılı sirkülerimizde bilgilerinize sunduğumuz ayrım tablosu vergi türleri itibariyle olup aşağıdaki gibidir.
 
Uzlaşma Kapsamına Giren Alacaklar
Uzlaşma Kapsamına Girmeyen Alacaklar
27.02.2008 tarihinden önceki dönemlere ilşikin
- ikmalen
- resen
- idarece tarh edilen
- Vergi
- Resim
- Harç
- Fon
- Vergi Ziyai C.
- Usulsüzlük C.
- Özel Usulsüzlük
(Beyana dayanan vergilerde bu tarihten önce verilmesi gereken beyannamelere ilişkin tarhiyatlar)
Bu tarhiyatlar için dava açılmış henüz kesinleşmemiş olması gerekir.
Dava açma süresi geçmemiş olanlar (Tarhiyat öncesi veya sonrası uzlaşma aşamasında bulunanlar da kapsama dahildir.)
Kapsamdaki vergi ve cezalar aşağıda belirtilmiştir.
 
a-       Vergiler (Dava açılmış kesinleşmemiş veya dava açma süresi geçmemiş uzlaşma aşamasında olanlar dahil)
1-       Kurumlar Vergisi
2-       Gelir Vergisi
3-       Katma Değer Vergisi (İthalde alınanlar Hariç)
4-       Özel Tüketim Vergisi (İthalde alınanlar Hariç)
5-       Damga Vergisi
6-       Veraset ve İntikal Vergisi
7-       Gider Vergileri (Banka ve Sigorta Vergisi – Özel İletişim Vergisi, Şans Oyunları Vergisi)
8-       Harçlar
9-       Fon Payı
10-    Motorlu Taşıtlar Vergisi
11-    Yürürlükte olmayıp, daha once ihtilaflı hale gelmiş Diğer Vergi, Resim, Harçlar)
 
b-       Cezalar
1-       Vergi Ziyaı Cezası (1 Kat, ve %50 oranında kesilenler)
2-       Özel Usulsüzlük Cezaları (VUK Md.353- Mük Md.355 ve 2004 yılında kaldırılan Mük Md.354’e göre kesilenler)
3-       Usulsüzlük Cezaları (VUK Md.352’ye göre kesilenler )
4-       01/01/1999 tarihinden önce yürürlükte bulunan kusur, ağır kusur ve kaçakçılık cezaları)
 
-          Beyan ettiği vergileri ödememiş olanlar
-          VUK. nun 344 ve Geçici 27 nci maddeleri uyarınca 3 kat vergi ziyaı cezası kesilen (iştirak halinde bir kat) ve buna bağlı vergi ve cezalar ile usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları
-          İL Özel İdareleri ve Belediyelere ait vergi resim ve harçlar
-          Gümrük Vergileri
-          İthalde alınan KDV ve Özel Tüketim Vergisi
-          Kaynak kullanımı destekleme fonu kesintileri
-          Trafik para cezaları
-          SSK ve Bağ Kur Prim borcu olanlar
-          213 sayılı Vergi Usul Kanunun 344 üncü ve geçici 27 nci maddeleri uyarınca üç kat kesilen Vergi ziyaı cezasının yargı kararı ile bir kat olarak değiştirilmek suretiyle onanmış olması halinde de bu tarhiyata konu vergi ve cezalar ile bunlara bağlı usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları uzlaşma kapsamı dahilinde değildir.
-          Kaçakçılık suçu nedeniyle ceza mahkemelerine sevk edilen ya da yargılama aşamasında bulunan ve hapis cezasını gerektiren fiilerde, hapis cezaları bu yasadan yararlanamayacak. Örneğin; Naylon Fatura düzenleyenlerin ya da Naylon Fatura alanların, hapis cezaları affedilmeyecek.
-          Yargı aşamasında bulunmayan ikmalen, re’sen ve idarece terh edilmiş, kesinleşmiş vergi , resim, harç, fon ve cezalar, uzlaşma yolu ile taksitlendirmeden yararlanamaz.
 
 
Vergi ve cezanın bulunduğu safha itibariyle uzlaşma kapsamına girip girmediği hususu aşağıdaki gibi özetlemiştir.
Tablodaki yargı safhalarında ihtilaf  KESİNLEŞMEMİŞ olmalıdır.
 
Kesinleşme ise kanun yollarının tüketilmesine ilişin kararın 27.02.2008 tarihi itibariyle taraflardan herhangi birine tebliğ edilmiş olması olarak tarif edilmiştir.
 
Dava Safhasında Kesinleşmemiş Olan Vergi Cezalar
Uzlaşma Talebi Başvuru Süresi
Başvuru Şekli
1- Vergi mahkemelerinde dava açma süresi geçmemiş olanlar
31 Mart 2008
(* Dava açma süresi içinde)
Dilekçe Ek 3 elden veya taahhütlü posta ile
2- Vergi mahkemelerinde davası devam edenler
31 Mart 2008
Dilekçe Ek 3 elden veya taahhütlü posta ile
3- Vergi mahkemeleri kararı üzerine itiraz ve temyiz başvuru süreleri geçmemiş olanlar
31 Mart 2008
(* İtiraz veya temyiz başvuru süresi içinde)
Dilekçe Ek 3 elden veya taahhütlü posta ile
4- Bölge idare mahkemeleri ve danıştay nezdinde ihtilaflı olan veya karar düzeltme başvuru süreleri geçmemiş olanlar
31 Mart 2008
     (* Karar düzeltme başvuru           
                 süresi içinde)
Dilekçe Ek 3 elden veya taahhütlü posta ile
Uzlaşma Safhasında Olanlar
 
 
1- 27.02.2008 tarihi itibariyle tarhiyat öncesi uzlaşma taleplerinde uzlaşma günü verilmiş olmakla birlikte henüz uzlaşma günü gelmemiş olanlar
1- 213 sayılı VUK hükümlerine göre sonuçlandırılacaktır.
2- En geç uzlaşma gününde uzlaşma komisyonuna dilekçe ile müracaat halinde 5736 sayılı Kanundan yararlandırılır.
Dilekçe Ek 1 elden veya taahhütlü posta ile
2- Diğer uzlaşma taleplerinde, henüz uzlaşma günü verilmemiş veya uzlaşma günü gelmemiş, vergi ve cezalar
1- 213 sayılı VUK hükümlerine göre sonuçlandırılacaktır.
2- En geç uzlaşma gününde uzlaşma komisyonuna dilekçe ile müracaat halinde 5736 sayılı Kanundan yararlandırılır.
Dilekçe Ek 1 elden veya taahhütlü posta ile
3- Uzlaşmanın vaki olmadığına dair tutanağa yazılan nihai teklifin kabülü için henüz süresi geçmemiş olan vergi ve cezalar
Dava açma süresi içinde(tutanak tarihinden itibaren 15 gün) tarha yetkili vergi dairesine yazılı başvuru
Dilekçe Ek 2 elden veya taahhütlü posta ile
4- VUK 124 ncü madde çerçevesinde Maliye Bakanlığına şikayet yolu ile başvuranlar
VUK 124 ncü maddesinden hareketle açılmış olan davalar ile yargı kararları kesinleştikten sonra kullanılabilen kanun yolu olan yargılamanın yenilenmesi başvurusu yapılmış ihtilaflara konu vergi ve cezalar kesinleşmiş olduklarından 5736 sayılı Yasadan yararlanamazlar.
 
(* ) 5736 sayılı Kanuna göre mükelleflerin vergi ve cezalar için uzlaşma başvurularını, 31/3/2008 tarihine kadar (bu tarih dahil) yapmaları esas olmakla birlikte bu Kanun, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununda yer alan dava açma, itiraz, temyiz ve karar düzeltme başvuru sürelerini değiştirmemektedir.
 
Maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla vergi mahkemeleri nezdinde dava açma süresi geçmemiş mükelleflerin adlarına tarh edilen vergi ve kesilen cezalar için dava açma süresi içerisinde başvuruda bulunmaları menfaatleri gereğidir. Zira, 5736 sayılı Kanun kapsamında uzlaşma sağlanamadığı takdirde, mükellefler 213 sayılı Kanunun Ek 7 nci maddesi hükmüne göre dava açma yoluna gidebileceklerdir.   
   
Örneğin, tarh edilen vergi ve kesilen cezaya ilişkin ihbarnamenin 25/2/2008 tarihinde mükellefe tebliğ edildiği varsayıldığında, bu tarhiyata karşılık mükellefin 26/3/2008 tarihi mesai saati sonuna kadar vergi mahkemesinde dava açma hakkı bulunmaktadır. 5736 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen mükellefin dava açma süresi içerisinde yaptığı başvuru üzerine uzlaşma sağlanamaması halinde 213 sayılı Kanunun Ek 7 nci maddesi hükmüne göre dava açma yoluna gidebilecektir. 5736 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere başvuru süresi 31/3/2008 tarihinde sona erdiğinden mükellefin 27-31 Mart 2008 tarihleri arasında Kanundan yararlanmak üzere başvuruda bulunması mümkündür. Ancak, bu tarihler arasında yapılan başvuru üzerine uzlaşma sağlanamaması halinde dava açma hakkını kaybetmiş olacaktır. 
 
Diğer taraftan, 5736 sayılı Kanunun 1 inci maddesinin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununda yer alan itiraz, temyiz ve karar düzeltme başvuru süreleri ile cevap verme süreleri de değişmediğinden, mükelleflerin madde hükmünden yararlanmak için başvurularını söz konusu süreleri dikkate alarak yapmaları icap etmektedir.
 
Uzlaşma talebi, ihtilafın tamamı için yapılacaktır.
  • Tutanaklara “Uzlaşma  5736 sayılı Kanunun 1 nci maddesi kapsamında yapılmıştır” ifadesine yer verilecektir.
  • Uzlaşılan tutarlar üzerinden, uzlaşma tutanağının imzalandığı tarihi takip eden aydan başlamak üzere 18 ayda 18 taksit ödeme planı yapılacaktır.
 
Taksitler ve Faizlerin Hesaplanması
  • Taksit sayısı : 18 ay (Uzlaşma tutanağının imza tarihini takip eden aydan başlayacaktır.)
  • Faiz : Binde iki
  • Formülü Taksit tutarı x Ay sayısı x Faiz oranı
  • Taksit ödeme günü : Ayın birinci günü ila son günü dahil ay içersinde herhangi bir günde ödenebilir.
  • Taksitlerin süresinde  ödenmemesi veya : Son taksit ödeme süresi sonuna kadar her ay kesri eksik ödenmesi için % 5 Gecikme Zammı ödenir.                               
  • % 5 Zam Formülü : Toplam Taksit x Ay sayısı x Zam Oranı
  • Taksit süresinden sonra ödemeler : % 2,5 Gecikme Zammına tabi tutulur.
 
Tebliğde hesaplamalar ile ilgili detaylı örnekler yer aldığından sirkülerimizde örnek verilmemiştir.
 
Diğer Hususlar
 
  1. Söz konusu tebliğde düzenleme bulunmayan hallerde 213 sayılı VUK.nun uzlaşma hükümleri geçerli olacaktır.
  2. Uzlaşma talep edilen borçlar dava açılamaz, hiç bir mercie şikayette bulunulmaz.
  3. Vazgeçilen davalar ile ilgili olarak önceki safhalarda alınan kararlara istinaden  taraflara tebliğ edilip edilmediğine bakılmaksızın  hiç bir işlem yapılmayacaktır.
  4. Uzlaşma yapılan mükelleflere ödeme planı verilecektir. Taksitlerin ödeme süresinin son gününün resmi tatile rastlaması halinde süre, tatili takip eden ilk iş gününe kadar uzayacaktır.
  5. Taksitlendirmeleri için Teminat istenmeyecektir.
  6. Daha önce tatbik edilmiş hacizlerin kaldırılması için vergi dairesince teminat istenecektir.
  7. Taksitler süresinde ödendiği müddetçe takip işlemleri yapılmayacaktır.
  8. Taksitlerin süresinde ödenmemesi halinde ise ödeme emri düzenlenmeksizin haciz vakasına istinaden takip muamelesi yapılacaktır.
  9. Uzlaşma neticesinde tahakkuk eden kamu alacakları için daha önce tatbik edilen ihtiyati hacizler alacağın tahakkuk etmesi nedeniyle  kati hacze çevrilecektir.    
  10. Borçları taksitlendirilen mükellefler “vergi borcu olmadığına dair” yazı alabileceklerdir.
  11. 27.02.2008 tarihinden önce yapılmış teciller uzlaşma vaki olması halinde hükümsüz sayılacaktır. Tahsil edilen tutarlar uzlaşılan tutarlara mahsup edilecek, fazlası red ve iade edilecektir.
 
 
 
 
Yukarıda yer verilen konuyla ilgili ek bilgiye ihtiyaç duyduğunuzda lütfen tarafımızla irtibata geçiniz.
 
Saygılarımızla,
 
Deloitte Türkiye