Refik Ya�ar Durusoy (YMM) - Bazi Kamu Alacaklarinin Uzla�ma Usul� ile Tahsili Hakkinda Kanun (Kanun No: 5736) - 05/03/2008

5736 say�l� Baz� Kamu Alacaklar�n�n Uzla�ma Usulü ile Tahsili Hakk�nda Kanunun 1 inci maddesinin kapsam�na Devlete ait olup 4/1/1961 tarihli ve 213 say�l� Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ikmalen, re'sen veya idarece tarh edilen vergi, resim, harçlar, fon pay� ve bunlara ba�l� vergi ziya� cezalar� ile usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalar� girmektedir.

Dolay�s�yla, 213 say�l� Kanun kapsam�na girmeyen gümrük vergileri, ithalde al�nan katma de�er vergisi ile özel tüketim vergisi, kaynak kullan�m�n� destekleme fonu kesintileri, trafik para cezalar� gibi idari para cezalar� ve benzeri alacaklar için 5736 say�l� Kanun hükümlerinden yararlan�lmas� mümkün bulunmamaktad�r.

Ayr�ca, 5736 say�l� Kanunun 1 inci maddesinin ikinci f�kras� gere�ince, 213 say�l� Kanunun 344 üncü ve geçici 27 nci maddeleri uyar�nca vergi ziya� cezas� üç kat (i�tirak halinde bir kat) olarak uygulanan tarhiyata ili�kin vergi ve cezalar ile bunlara ba�l� usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalar� ve il özel idareleri ile belediyelere ait vergi, resim ve harçlar hakk�nda madde hükmü uygulanmayacakt�r.

213 say�l� Kanunun 344 üncü ve geçici 27 nci maddeleri uyar�nca üç kat kesilen vergi ziya� cezas�n�n yarg� karar� ile bir kat olarak de�i�tirilmek suretiyle onanm�� olmas� halinde de bu tarhiyata konu vergi ve cezalar ile bunlara ba�l� usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalar� 5736 say�l� Kanun kapsam�na girmeyecektir.

5736 say�l� Baz� Kamu Alacaklar�n�n Uzla�ma Usulü ile Tahsili Hakk�nda Kanunun 1 inci maddesinin kapsam�na, maddenin yürürlü�e girdi�i 27/2/2008 tarihinden önceki dönemlere (beyana dayanan vergilerde bu tarihten önce verilmesi gereken beyannamelere) ili�kin olan tarhiyatlar girmektedir.

Örne�in, Aral�k/2007 ay�na ait olup 24/1/2008 tarihi mesai saati bitimine kadar verilmesi gereken katma de�er vergisi beyannameleri nedeniyle yap�lm�� ve maddenin yürürlü�e girdi�i 27/2/2008 tarihi itibar�yla ilgilisine tebli� edilmi� olan tarhiyatlar Kanun kapsam�na girmekte, Mart/2008 ay�nda verilecek 2007 y�l� y�ll�k gelir vergisi beyannameleri için yap�lacak tarhiyatlar ise an�lan Kanunun kapsam�na girmemektedir.

Di�er taraftan, 5736 say�l� Kanunun 1 inci maddesinin birinci f�kras� uyar�nca bir vergi asl�na ba�l� olmaks�z�n kesilen ve maddenin yürürlü�e girdi�i tarih itibar�yla ilgilisine tebli� edilmi� ancak kesinle�memi� olan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalar� Kanun kapsam�na girmektedir.

5736 say�l� Kanunun 1 inci maddesi, kapsama giren vergi ve cezalar�n kesinle�memi� olmas� �art�n� getirmektedir.

Buna göre, maddenin yürürlü�e girdi�i tarih itibar�yla;

Vergi mahkemelerinde dava açma süresi geçmemi� olan,
Vergi mahkemelerinde davas� devam eden,
Vergi mahkemeleri karar� üzerine itiraz veya temyiz ba�vuru süreleri geçmemi� olan,
Bölge idare mahkemeleri ve Dan��tay nezdinde ihtilafl� olan veya karar düzeltme ba�vuru süreleri geçmemi� olan

vergi ve cezalar Kanun kapsam�na girmektedir.

�htilafa ili�kin nihai karar�n kesinle�mi� olmas� halinde ise bu madde hükmünden yararlan�lamayacakt�r. Kesinle�mi� nihai yarg� karar�, nihai yarg� karar� üzerine taraflar�n kanun yollar�na süresinde ba�vurmamalar� veya kanun yollar�n�n tüketilmesine ili�kin karar�n maddenin yürürlü�e girdi�i tarih itibar�yla (bu tarih dahil) taraflardan herhangi birine tebli� edilmi� olmas�d�r.

Ancak, 5736 say�l� Kanun kesinle�meye ili�kin yarg� kararlar�n�n bu maddenin yürürlü�e girdi�i tarih olan 27/2/2008 tarihi itibar�yla taraflardan hiçbirine tebli� edilmemi� olmas� halinde Kanundan yararlan�labilece�ini öngörmektedir.

Örne�in, maddenin yürürlü�e girdi�i tarihten önce Dan��tay taraf�ndan karar düzeltme ba�vurusu üzerine verilmi� bir karar�n, vergi dairesine tebli� edilmi� ancak mükellefe tebli� edilmemi� olmas� halinde mükellef, 5736 say�l� Kanundan yararlanamayacakt�r.

213 say�l� Vergi Usul Kanununun 124 üncü (�ikayet yolu) maddesinden hareketle aç�lm�� olan davalar ile yarg� kararlar� kesinle�tikten sonra kullan�labilen kanun yolu olan yarg�laman�n yenilenmesi ba�vurusu yap�lm�� ihtilaflara konu vergi ve cezalar, kesinle�mi� alacak olduklar� için Kanun kapsam�na girmemektedir.

Öte yandan, maddenin yürürlü�e girdi�i 27/2/2008 tarihi itibar�yla;

Uzla�ma veya tarhiyat öncesi uzla�ma talebinde bulunulmu� ancak,

Tarhiyat öncesi uzla�ma taleplerinde uzla�ma günü verilmi� olmakla birlikte henüz uzla�ma günü gelmemi�,
Di�er uzla�ma taleplerinde ise henüz uzla�ma günü verilmemi� veya uzla�ma günü gelmemi�

uzla�ma talepleri 213 say�l� Kanun hükümlerine göre sonuçland�r�lacakt�r.

5736 say�l� Kanun, bu safhada bulunan vergi ve cezalar�n, talep edilmesi halinde Kanunda öngörülen sürede 18 taksitte ödenebilmesine imkân tan�maktad�r. Bu nedenle, uzla�ma talepleri 213 say�l� Kanun hükümlerine göre sonuçland�r�lan mükelleflerin, bu maddede yer alan taksitlendirme hükümlerinden yararlanmak istemeleri halinde kendilerine tayin edilen uzla�ma gününde bu taleplerini yaz�l� olarak komisyona beyan etmeleri gerekmektedir.

Uzla�man�n vaki olmad��na dair tutana�a yaz�lan nihai teklifin kabulü için henüz süresi geçmemi� olan mükellefler ise dava açma süresi içinde tarha yetkili vergi dairesine yaz�l� ba�vuruda bulunmak, dava açmamak ve nihai teklifte yaz�l� tutar� kabul etmek ko�uluyla bu maddede yer alan taksitlendirme hükümlerinden yararlanabileceklerdir (yeniden uzla�ma yok)

213 say�l� Kanun hükümlerine göre tarhiyat öncesi uzla�ma talebinde bulunan ve uzla�ma görü�melerinde 5736 say�l� Kanun kapsam�nda taksitlendirme talep eden mükellefler ile uzla�ma vaki olmad�� takdirde, bu mükelleflerin vergi ve ceza tarhiyat�ndan sonra 213 say�l� Kanunun uzla�ma hükümlerinden yararlanmas� mümkün bulunmamaktad�r.

Maddenin yürürlü�e girdi�i 27/2/2008 tarihi itibar�yla tarhiyat öncesi uzla�ma talep edilmesine ra�men gün verilmemi� (uzla�ma gününü belirten davetiye yaz�s� mükellefe tebli� edilmemi�) vergi incelemelerine ili�kin olan talepler, 5736 say�l� Kanun kapsam�nda bulunmamaktad�r. (devam eden incelemeler)

Kanun esas itibariyle ihtilafl� alacaklar� kapsamakla birlikte uzla�ma safhas�nda olanlara 18 ay taksit olana�� sa�lamaktad�r. Tebli� hükümlerinden anla��ld�� kadar�yla ihtilafl� alacaklara 31.03.2008 tarihine kadar vergi dairesine dilekçe verildi�inde özel uzla�ma imkan� tan�n�rken uzla�ma safhas�nda olanlar�n uzla�mas�n�n normal uzla�ma hükümlerine göre sonuçland�r�laca��, onlar için sadece 18 ayl�k taksit olana�� getirildi�i anla��lmaktad�r.

Vergi mahkemelerinde dava açma, vergi mahkemeleri karar� üzerine itiraz veya temyiz ba�vuru süreleri ve bölge idare mahkemeleri ve Dan��tay nezdinde karar düzeltme ba�vuru süreleri geçmemi� olanlar:

5736 say�l� Kanuna göre mükelleflerin vergi ve cezalar için uzla�ma ba�vurular�n�, 31/3/2008 tarihine kadar (bu tarih dahil) yapmalar� esas olmakla birlikte bu Kanun, 2577 say�l� �dari Yarg�lama Usulü Kanununda yer alan dava açma, itiraz, temyiz ve karar düzeltme ba�vuru sürelerini de�i�tirmemektedir.

Örne�in, tarh edilen vergi ve kesilen cezaya ili�kin ihbarnamenin 25/2/2008 tarihinde mükellefe tebli� edildi�i varsay�ld��nda, bu tarhiyata kar��l�k mükellefin 26/3/2008 tarihi mesai saati sonuna kadar vergi mahkemesinde dava açma hakk� bulunmaktad�r. 5736 say�l� Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen mükellefin dava açma süresi içerisinde yapt�� ba�vuru üzerine uzla�ma sa�lanamamas� halinde 213 say�l� Kanunun Ek 7 nci maddesi hükmüne göre dava açma yoluna gidebilecektir. 5736 say�l� Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere ba�vuru süresi 31/3/2008 tarihinde sona erdi�inden mükellefin 27-31 Mart 2008 tarihleri aras�nda Kanundan yararlanmak üzere ba�vuruda bulunmas� mümkündür. Ancak, bu tarihler aras�nda yap�lan ba�vuru üzerine uzla�ma sa�lanamamas�(örne�in uzla�man�n 1.4.2008 de yap�lmas�) halinde dava açma hakk�n� kaybetmi� olacakt�r.

Dolay�s�yla, 5736 say�l� Kanunun 1 inci maddesinin yürürlü�e girdi�i tarih itibar�yla 2577 say�l� �dari Yarg�lama Usulü Kanununda yer alan itiraz, temyiz ve karar düzeltme ba�vuru süreleri ile cevap verme süreleri de de�i�medi�inden, mükelleflerin madde hükmünden yararlanmak için ba�vurular�n� söz konusu süreleri dikkate alarak yapmalar� icap etmektedir.

Kanun uygulamas�ndan yararlanabilmek için yap�lacak ba�vurular�n tarha yetkili vergi dairesine dilekçe ile yaz�l� olarak yap�lmas� gerekmektedir.

Vergi mahkemeleri, bölge idare mahkemeleri ve Dan��tay nezdinde devam eden davalar:

5736 say�l� Kanunun 1 inci maddesinin yürürlü�e girdi�i 27/2/2008 tarihi itibar�yla tarh edilen vergi ve kesilen cezaya ili�kin ihtilaf�n, vergi mahkemeleri, bölge idare mahkemeleri ve Dan��tay nezdinde devam ediyor olmas� halinde, mükelleflerin bu madde hükmünden yararlanmak üzere ba�vurular�n�; tarha yetkili vergi dairesine dilekçe ile 31/3/2008 tarihi mesai saati bitimine kadar yaz�l� olarak yapmalar� gerekmektedir.

Uzla�ma veya tarhiyat öncesi uzla�ma safhas�nda bulunan vergi ve cezalar:

5736 say�l� Kanunun 1 inci maddesinin yürürlü�e girdi�i tarih itibar�yla uzla�ma ve tarhiyat öncesi uzla�ma talebinde bulunulmu� ancak;

a. Tarhiyat öncesi uzla�ma taleplerinde uzla�ma günü verilmi� olmakla birlikte henüz uzla�ma günü gelmemi� vergi ve cezalar için bu Kanundan yararlan�lmak üzere yap�lacak ba�vurular�n, en geç uzla�ma gününde uzla�ma komisyonuna dilekçe ile yap�lmas� gerekmektedir.

b. Uzla�ma taleplerinde henüz uzla�ma günü verilmemi� veya uzla�ma günü gelmemi� vergi ve cezalar için bu Kanundan yararlan�lmak üzere yap�lacak ba�vurular�n; en geç uzla�ma gününde uzla�ma komisyonuna dilekçe ile yap�lmas� gerekmektedir.

Uzla�man�n vaki olmad��na dair tutana�a yaz�lan nihai teklifin kabulü için henüz süresi geçmemi� olan vergi ve cezalar:

5736 say�l� Kanunun 1 inci maddesinin yürürlü�e girdi�i tarih itibar�yla uzla�man�n vaki olmad��na dair tutana�a yaz�lan nihai teklifin kabulü için henüz süresi geçmemi� olan mükellefler ise dava açma süresi içinde tarha yetkili vergi dairesine yaz�l� ba�vuruda bulunmak, dava açmamak ve nihai teklifte yaz�l� tutar� kabul etmek ko�uluyla bu madde hükmünden yararlanabileceklerinden, ba�vurular�n� en geç dava açma süresinin bitim tarihinde yapmalar� gerekmektedir.
Mükelleflerin yukar�da belirtilen safhalarda, uzla�ma görü�mesi yap�lmadan önce taleplerini yapt�klar� mercilere yaz�l� ba�vuruda bulunarak uzla�ma taleplerinden vazgeçmeleri mümkündür.

5736 say�l� Kanundan yararlanacak mükelleflerin, ba�vuru dilekçelerini, süresinde ilgili mercie elden vermeleri veya taahhütlü posta ile göndermeleri gerekmektedir. Ba�vurular�n taahhütlü posta ile yap�lmas� halinde evrak�n postaya verildi�i tarih ilgili mercie ba�vuru tarihi olarak kabul edilecektir. Ba�vurunun adi posta ile yap�lmas� halinde ise, postan�n ilgili merci kay�tlar�na giri� tarihi ba�vuru tarihi olarak kabul edilecektir.

Uzla�ma talebine ili�kin ba�vurular�n, uzla�maya konu edilen vergi ve cezaya ili�kin ihtilaf�n tamam� için yap�lmas� gerekmekte olup ihtilaf�n bir k�sm� için uzla�ma talep edilmesi mümkün de�ildir. Ancak mükelleflerin, idare ile birden fazla ihtilaf� var ise bunlar�n bir k�sm� için 5736 say�l� Kanun hükümlerinden yararlanmay� talep etmeleri, di�er ihtilaflar�n� ise yarg� sürecinde sonuçland�rmay� tercih etmeleri mümkündür.

5736 say�l� Kanun kapsam�nda yap�lacak uzla�ma ba�vurular�, 213 say�l� Kanuna göre kurulmu� olan uzla�ma komisyonlar� taraf�ndan sonuçland�r�lacakt�r.

5736 say�l� Kanunun 1 inci maddesi kapsam�nda yap�lacak uzla�malarda da talep edilen tarhiyata konu vergi ve ceza miktar� üzerinden görü�meler yap�lacakt�r.

Uzla�ma komisyonlar�n�n 213 say�l� Kanun uyar�nca belirlenmi� yetki s�n�rlar�, 5736 say�l� Kanunun uygulanmas� bak�m�ndan da geçerlidir. Uzla�ma komisyonlar�n�n yetki s�n�rlar� belirlenirken sadece tarhiyata konu edilen vergi miktar� dikkate al�nacakt�r.

Bir mükellef ad�na, muhtelif y�llar için veya ayn� y�l için birden fazla tarhiyat yap�lmas� ve tarhiyatlar�n bir k�sm�n�n uzla�ma yetkisi dü�ük uzla�ma komisyonunun, bir k�sm�n�n ise yetkisi daha yüksek uzla�ma komisyonunun yetki s�n�rlar� içinde kalmas� halinde uzla�mada birli�in sa�lanmas� bak�m�ndan bu tür taleplerin tümü, yetkisi daha yüksek olan uzla�ma komisyonunda incelenecektir.

Ayn� konuda birden fazla y�l�n bir k�s�m incelemesinin tamamlanm�� ve kanun kapsam�nda bulunuyor olmas� di�er y�llar�n incelemesinin devam ediyor olmas� hali düzenlenmemi�tir.

Kanun kapsam�ndaki ba�vurunun sadece vergi ziya� cezas�n� kapsamas� halinde ise, yetkili uzla�ma komisyonunun tespiti için cezan�n hesaplanmas�na esas te�kil eden vergi miktar� dikkate al�narak, vergi miktar� hangi uzla�ma komisyonunun yetkisi içerisinde kal�yor ise kesilen ceza için yap�lan uzla�ma talebi bu komisyonca görü�ülecektir.

Usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalar� bak�m�ndan yetkili uzla�ma komisyonu ise,

Sadece bunlar�n uzla�maya konu edilmesi halinde ba�l� bulunduklar� vergi dairesi (ba�l� vergi daireleri dahil) bünyesinde kurulan uzla�ma komisyonu,
Bu cezalar�n, vergi ve/veya di�er cezalar ile birlikte uzla�maya konu edilmi� olmas� halinde, vergi miktar� hangi uzla�ma komisyonu yetkisine giriyor ise bu uzla�ma komisyonu,

olacakt�r.

Uzla�ma komisyonlar�, mükellef ba�vurular�n� alan vergi dairesinin gönderdi�i ba�vuru dilekçesi ve ihtilafla ilgili gerekli bilgi ve belgeleri de dikkate alarak uzla�ma taleplerini sonuçland�racaklard�r. Uzla�ma tutanaklar�nda, "Uzla�ma, 5736 say�l� Kanunun 1 inci maddesi kapsam�nda yap�lm��t�r." ifadesine yer verilecektir.

5736 say�l� Kanun kapsam�nda uzla�ma tutana��n� imzalayan mükelleflerce davadan vazgeçme dilekçeleri üç örnek olarak uzla�ma komisyonuna verilecektir. Bu dilekçelerin komisyona verildi�i tarih, ilgili yarg� merciine verildi�i tarih say�larak dilekçelerin bir örne�i uzla�ma komisyonunun dosyas�nda muhafaza edilecek, iki örne�i ise vergi dairesine gönderilecektir.

5736 say�l� Kanun hükümlerinden, ihtilaf� devam eden vergi ve cezalar için yararlanmak isteyen mükelleflerle uzla�ma sa�lanamad�� takdirde, bu safhadaki vergi ve cezalar için uzla�man�n vaki olmad��na dair tutanakta nihai teklife yer verilmeyecektir. Dolay�s�yla tutanakta, tarh edilmi� vergi ve kesilmi� ceza tutar� uzla��lamayan tutar olarak yer alacakt�r.

Bu hükmün mevhum-u muhalifinden anla��ld�� kadar�yla uzla�ma safhas�ndaki alacaklar için uzla��lamama hali olursa normal hükümler geçerli olacakt�r.

Mükellef ba�vurular�n� alan ilgili vergi dairesi, yetki s�n�r�n� dikkate alarak en k�sa sürede ba�vuru dilekçesi ve ihtilafla ilgili olarak gerekli bilgi ve belgeleri yetkili uzla�ma komisyonuna intikal ettirecektir.

Uzla�ma komisyonundan uzla�man�n vaki olmad��na dair tutanaklar�n al�nmas� üzerine, ihtilaf� devam eden vergi ve cezalar için ihtilaf�n sonland�r�lmas�na ili�kin herhangi bir i�lem yap�lmayacakt�r. Dava açma süresi geçmemi� olan vergi ve cezalar için ise mükellefin dava aç�p açmad�� hususu göz önünde bulundurularak i�lem yap�lacakt�r.

Uzla�ma komisyonundan uzla�man�n vaki oldu�una dair uzla�ma tutana��n�n ve varsa aç�lm�� davalardan vazgeçildi�ine dair dilekçelerin iki örne�inin al�nmas� üzerine vergi dairesi dilekçenin bir örne�ini mükellefin dosyas�nda muhafaza edecek, bir örne�ini ise yarg� merciine gönderecektir.

Uzla�man�n vaki olmas� üzerine, uzla�maya konu alacaklarla ilgili olarak idarece sürdürülen ihtilaflardan da vazgeçilecektir.

Uzla�ma sa�lanmas� durumunda ne yap�lacak?

Kanuna göre uzla�ma sa�lan�r ise uzla��lan vergi ve cezalar 18 ayda 18 e�it taksitte ödenecektir. Taksitlere binde 2 oran�nda ayr�ca faiz hesaplanacakt�r. Ancak uzla��lan vergilere normal vade tarihleri ile uzla��lan tarih aras�ndaki süreye ili�kin ayr�ca gecikme faizi hesaplanacakt�r.

Taksitler süresinde ödenmez yada eksik ödenir ise

Ödenmemi� olan tutarlar son taksit ödeme süresi sonuna kadar,
Ödenmeyen yada eksik ödenen taksitin son taksit olmas� halinde ise bu tutar�n son taksiti izleyen ay�n sonuna kadar ödenmeyen k�s�m ile brilikte her ay ve kesri için ayr� ayr� % 5 fazlas� ile ödenmesi �art�yla kanun hükümlerinden yararlan�l�r. Buna ra�men ödenmezse bu tarihten itibaren de gecikme zamm� hesaplan�r.

1. madde kapsam�na giren tutarlara kar��l�k Kanunun yürürlü�e girdi�i tarihten önce yap�lm�� tahsilâtlar, ayn� madde kapsam�nda uzla��lan tutarlara ve hesaplanan gecikme faizlerine 6183 say�l� Kanunun 47 nci maddesine göre mahsup edilir ve fazla tahsil edilen tutarlar red ve iade edilir.

Uzla�man�n vaki oldu�u alacaklara kar��l�k maddenin yürürlü�e girdi�i tarihten önce tahsil edilmi� tutarlar, madde kapsam�nda uzla��lan tutarlara ve gecikme faizlerine 6183 say�l� Kanunun 47 nci maddesine göre mahsup edildikten sonra tahsili gereken bir tutar bulunmas� halinde bu tutar 18 e�it taksite bölünecektir.

Örnek :Manisa Vergi Dairesi Ba�kanl�� Demirci Vergi Dairesi mükelleflerinden (G), 5736 say�l� Kanundan yararlanmak üzere tarha yetkili Demirci Vergi Dairesine 14/3/2008 tarihinde müracaatta bulunmu�tur. Mükellefle yetkili uzla�ma komisyonu, uzla�ma günü olarak tayin edilen 25/3/2008 tarihinde 10.000,-YTL gelir vergisi ve 5.000,-YTL vergi ziya� cezas� üzerinde uzla�maya vararak, uzla�ma tutana��n� imzalam��t�r. Mükellef uzla��lan tutarlara ili�kin açm�� oldu�u davadan vazgeçti�ine dair dilekçelerini komisyona üç örnek olarak teslim etmi�tir.

Uzla�ma komisyonu, uzla�ma tutana��n� ve mükellefin davalar�ndan vazgeçti�ine ili�kin dilekçesinin iki örne�ini vergi dairesine göndermi�tir.

Demirci Vergi Dairesi, uzla��lan toplam (10.000+5.000=) 15.000,-YTL ile uzla�ma tutana��n�n imzaland�� tarih itibar�yla hesaplanan 3.000,-YTL'lik gecikme faizinin toplam� olan 18.000,-YTL'yi 18 e�it taksite bölmü� ve (18.000/18=) 1.000,-YTL'yi taksit tutar� olarak tespit etmi�tir.

Mükellef (G)'nin, ilk taksiti (1.000,-YTL) ve taksit tutar� üzerinden hesaplanacak binde ikilik faizi Nisan/2008 ay� sonuna kadar vergi dairesine ödemesi gerekmektedir. 5736 say�l� Kanun kapsam�nda kalan 17 taksitin ise izleyen aylarda ödenmesi gerekti�i tabiidir.

Binde ikilik faiz, (Taksit tutar� x ay say�s� x faiz oran�) formülüyle hesaplanacakt�r.

Formülde yer alan;

Taksit tutar�: Uzla��lan tutar ile uzla�ma tarihi itibar�yla hesaplanan gecikme faizinin toplam�n�n 18 say�s�na bölümünü,
Ay say�s�: Kanundaki "�lk taksit ödeme süresinin ba�lang�ç tarihinden itibaren her ay ve kesri için ayr� ayr�" hükmü gere�ince, ilk taksitin ödenmesi gereken ay (bu ay dahil) ile her taksitin ödenmesi gereken ay (bu ay dahil) aras�nda geçen ay say�s�n�, Örne�in 15. taksidi ödüyorsan�z ay say�s� 15 olacakt�r.
Faiz oran�: Kanundaki "binde iki oran�nda faiz hesaplanmas�" hükmü gere�ince "binde iki" oran�n�

ifade etmektedir.

Toplam taksit tutar� ise taksit tutar� üzerinden hesaplanan binde ikilik faiz tutar� ile taksit tutar�n�n toplam�n� ifade etmektedir.

Yukar�daki örnekte;

15'inci taksit için binde ikilik faiz tutar�;

(Taksit tutar� x ay say�s� x faiz oran�)= 1.000x15x0.002=30,-YTL

Buna göre; mükellefin Haziran/2009 ay�nda 15'inci taksit olarak ödeyece�i toplam taksit tutar� (1.000+30=)1.030,-YTL olacakt�r.

5736 say�l� Kanunun 1 inci maddesinin alt�nc� f�kras�nda "Bu madde kapsam�nda uzla�ma sa�lanan alacaklara ili�kin taksitlerin, süresinde ödenmemesi ya da eksik ödenmi� olmas� halinde, süresinde ödenmemi� veya eksik ödenmi� taksit tutar�; son taksit ödeme süresi sonuna kadar, ödenmeyen ya da eksik ödenen taksitin son taksite ait olmas� halinde ise bu tutara son taksiti izleyen ay�n sonuna kadar her ay ve kesri için ayr� ayr� % 5 oran�nda, tahsil tarihine kadar geçen süre için ise 21/7/1953 tarihli ve 6183 say�l� Amme Alacaklar�n�n Tahsil Usulü Hakk�nda Kanun hükümlerine göre gecikme zamm� tatbik edilerek ödeme emri tebli�ine gerek kalmaks�z�n ayn� Kanun hükümlerine göre cebren takip ve tahsil edilir." hükmü yer almaktad�r.

Bu hüküm uyar�nca, süresinde ödenmemi� veya eksik ödenmi� toplam taksit tutarlar�, son taksit ödeme süresi sonuna kadar (ödenmeyen ya da eksik ödenen taksitin son taksite ait olmas� halinde ise bu tutara son taksiti izleyen ay�n sonuna kadar), taksit tutar� ve binde ikilik faiz üzerinden her ay ve kesri için ayr� ayr� %5 oran�nda zam hesap edilerek tahsil edilecektir.

Di�er taraftan, toplam taksit tutarlar�n�n %5 oran�nda zam uygulanarak tahsil edilece�i sürede de tamamen ödenmemesi halinde, bu sürenin bitim tarihinden itibaren uzla��lan tutarlar içerisinde yer alan vergi asl� ve vergi ziya� cezas�na, 6183 say�l� Kanun hükümlerine göre gecikme zamm� (%2,5) hesap edilerek tahsil edilmesi gerekmektedir.

Yukar�daki örnekte; mükellef (G), 15'inci taksiti süresinde ödememi�tir. Mükellefin bu taksiti 18'inci taksitin ödeme (son taksit) süresi olan Eylül/2009 ay� içinde ödemesi durumunda, toplam taksit tutar� üzerinden gecikilen her ay ve kesri için ayl�k %5 oran�nda zam hesaplanacakt�r.

15'inci taksit olarak ödenmesi gereken toplam taksit tutar� (1.000+30=)1.030,-YTL olarak hesaplanm��t�r. Bu tutar�n Haziran/2009 ay�nda ödenmeyerek Eylül/2009 ay�nda ödenmesi halinde, taksit tutar� üzerinden gecikilen 3 ay için ayl�k %5 zam hesaplanmas� gerekmektedir.

%5 zam tutar�, (toplam taksit tutar� x ay say�s� x zam oran�)= 1.030 x 3 x %5=154,50 YTL olarak bulunacakt�r.

Buna göre, Haziran/2009 ay�nda ödenmeyen 1.030,-YTL tutarl� 15'inci taksit, 18'inci taksitin ödenme süresi olan Eylül/2009 ay�nda ödenmesi halinde, gecikilen her ay için %5'lik zam da hesaplanarak (1.030 + 154,50=)1.184,50 YTL olarak ödenecektir.

Yukar�daki örnekte; 15'inci taksitin 15/12/2009 tarihinde ödendi�i varsay�l�rsa, mükelleften 15'inci taksit ile 18'inci taksit aras�ndaki (Temmuz-A�ustos-Eylül) süre için %5'lik zam, 1/10/2009-15/12/2009 tarihleri aras�ndaki süreye de gecikme zamm� al�nmas� gerekmektedir.

Mükellefler taraf�ndan, ödeme planlar�nda yer alan taksitlerin, taksit ödeme aylar�ndan önceki aylarda ödeme yap�lmak istenilmesi halinde, ödeme plan�nda ilgili taksit için öngörülen ödeme ay�na göre hesaplanan binde ikilik faiz tutar� yerine, ödemenin yap�ld�� ay itibar�yla binde ikilik faiz tutar�n�n hesaplanmas� ve buna göre tahsilat�n yap�lmas� gerekmektedir.

Yukar�daki örnekte yer alan 15'inci taksitinin süresinde ödenmesi halinde, taksit tutar� üzerinden binde ikilik faiz olarak 30,-YTL faiz hesaplanm��t�r. Ancak, mükellef (G)'nin bu taksitini 14'üncü taksitle birlikte ödedi�i varsay�ld��nda 15'inci taksitin toplam tutar� a�a��daki �ekilde olacakt�r.

15'inci taksit için binde ikilik faiz tutar�n�n hesaplanmas�nda 15 ay yerine 14 ay üzerinden faiz hesaplanacakt�r.

Bu takdirde faiz tutar�; (Taksit tutar� x ay say�s� x faiz oran�)= 1.000x14x0.002=28,-YTL olacakt�r.

Buna göre, mükellef 15'inci taksiti Haziran/2009 yerine May�s/2009 ay�nda ödemesi durumunda, (30 - 28=)2,-YTL daha az faiz ödemi� olacakt�r.

5736 say�l� Kanun kapsam�nda yap�lan taksitlendirmelerde herhangi bir teminat istenmeyecektir.

Uzla�ma neticesinde borçlar� taksitlendirilen mükelleflerin mal varl��na daha önce taksitlendirilen borçlar için tatbik edilmi� bulunan hacizler, bu mallar�n bölünebilir nitelikte olmas� ve haczin devam edece�i mallar�n kamu alaca��n� kar��layacak de�erde olmas� halinde, yap�lan ödemeler nispetinde kald�r�lacakt�r.

5736 say�l� Kanunun 1 inci maddesine göre borçlar� taksitlendirilen mükellefler taraf�ndan, "vergi borcu olmad��na dair" yaz� istenilmesi halinde, vergi dairelerince bu borçlar muaccel borç olarak de�erlendirilmeyerek ba�ka muaccel borcunun bulunmamas� kayd�yla gerekli yaz� verilecektir.

5736 say�l� Kanun, 2577 say�l� �dari Yarg�lama Usulü Kanununda yer alan dava açma, itiraz, temyiz ve karar düzeltme ba�vuru süreleri ile cevap verme sürelerini de�i�tirmedi�inden, uzla�ma vaki olmad�kça, idarece bu süreler esas al�nmak suretiyle ihtilaflara ili�kin gerekli i�lem ve ba�vurular�n mükellefin uzla�ma ba�vurusunun bulunup bulunmad��na bak�lmaks�z�n yap�lmas� gerekmektedir.

Bankalar Kanunu'nun geçici 4. Maddesinden kaynaklanan uyu�mazl�klarda uzla�ma

2001 y�l�nda yürürlükte bulunan 4389 say�l� Bankalar Kanunu hükümleri çerçevesinde bankalar, 2001 y�l� bilançolar�n� enflasyon düzeltmesine tabi tutmu�lar, düzeltme sonucunda bilançolar�nda önemli tutarda zarar olu�mu�tur. Olu�an zarar�n kurum kazanc�n�n tespitinde indirim konusu yap�l�p yap�lamayaca�� konusundaki görü� ayr�l�� sonucu konu yarg�ya ta��nm��, yarg�dan bir k�sm� idare lehine ancak ço�unlukla idare aleyhine kararlar ç�km��t�r. Ç�kan yarg� kararlar�n�n uygulanmas� a�amas�nda da sorunlar ç�km�� ve bu sorunlar� bir uzla�� çerçevesinde çözme gerekçesiyle düzenleme yap�lm��t�r.

Yap�lan düzenlemeye göre, enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan zararlar�n % 65'i 2001 y�l�na ait kurum kazanc�n�n tespitinde geçmi� y�l zarar� olarak dikkate al�nacak, izleyen y�llara ait kurumlar vergisi beyannameleri de bu çerçevede düzeltilecektir.

Bu �artlar dahilinde ilgili y�llara ait kurumlar vergisi matrahlar�n�n Vergi Usul Kanununun düzeltme hükümlerine göre zamana��m� hükümleri dikkate al�nmaks�z�n düzeltilmesi sa�lanmaktad�r.

Bunun için 27.3.2008 tarihine kadar bankalar�n davadan feragat ettiklerini ilgili vergi dairesine ve yarg� mercilerine bildirmesi gerekmektedir.

Yap�lan düzeltme sonucu bankalara red ve iade edilmesi gereken bir tutar bulunmas� halinde bu tutar, bankalar�n ba�l� bulunduklar� vergi dairelerine do�mu� ve do�acak borçlar�na mahsuben iade edilir. Bu f�kra hükmüne göre, red ve iade edilecek tutarlar için herhangi bir faiz veya zam hesaplanmaz.

3. Madde gere�ince red ve iadesi gereken tutardan daha fazla bir tutar�n yarg� kararlar� gere�ince iade edilmi� olmas� halinde aradaki fark, bu maddenin yürürlü�e girdi�i tarihi takip eden ay�n sonuna kadar bankalarca red ve iadeyi yapan vergi dairesine bildirilir ve yap�lan bu bildirim üzerine ilgili y�l�n kurumlar vergisi olarak tarh ve tahakkuk ettirilen vergi ayn� sürede ödenir. Tahakkuk eden bu vergi için gecikme faizi ve vergi cezas� uygulanmaz. Bu f�kra ile belirlenen sürede ödenmeyen vergi, 6183 say�l� Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilir

Düzenlemeden yararlan�lmas� için davalardan feragat edilmesi ve bu konuda yeniden ihtilaf yarat�lmamas� gerekmektedir.

KDVK MD. 17/2-E kapsam�nda yap�lan tarhiyatlar

Katma De�er Vergisi Kanunu'nun 17/2. maddesine 5228 say�l� Kanun'la eklenen (e) bendi ile kamu kurumu niteli�indeki meslek kurulu�lar�n�n, kanunlarla kendilerine verilen görevleri çerçevesinde, kurulu� amaçlar�na uygun ruhsat, izin, onay ve benzeri hizmetleri ile bu hizmetlerle ilgili olarak kullan�lacak bas�l� ka��tlar�n bu kurulu�lar taraf�ndan teslimi vergiden istisna edilmi�tir. Yap�lan düzenlemeyle motorlu ta��tlar�n tescil plaka teslimleri istisna kapsam� d��nda tutulmu�, düzenleme 31.07.2004 tarihinde yürürlü�e girmi�tir.

�imdi 5736 say�l� Kanun'la yap�lan düzenlemeyle, Katma De�er Vergisi Kanunu'nun 17/2-e maddesinde say�lan i�lemlerle ilgili olarak 31.07.2004 tarihinden önceki dönemlere ili�kin olarak yap�lan tarhiyatlardan vazgeçilmesi, varsa tahakkuk eden tutarlar�n terkin edilmesi öngörülmü�tür

Motorlu Ta��tlar Vergisine ili�kin düzenleme

25/12/2003 tarihli ve 5035 say�l� Baz� Kanunlarda De�i�iklik Yap�lmas� Hakk�nda Kanunla, Motorlu Ta��tlar Vergisi Kanunu'nda önemli de�i�iklikler yap�lm��t�r. Bu düzenlemeler s�ras�nda mevcut uygulamadaki a��rl�k esas�na göre vergilendirmeye son verilmi�, vergilemede silindir hacmi esas kriter olarak al�nm��t�r.

Ta��tlar�n vergilendirmesindeki de�i�ikliklerin ard�ndan, vergilendirmeye esas te�kil eden verilerin vergi daireleri nezdinde yanl�� veya eksik olmas� nedeniyle baz� ta��tlara eksik motorlu ta��tlar vergisi tahakkuk ettirilmi�tir. Söz konusu eksikliklerin giderilmesinin ard�ndan geçmi�e dönük olarak motorlu ta��tlar vergisi tahakkuku yap�larak gecikme zamm� ile birlikte takip ve tahsil edilmesi gere�i ortaya ç�km��t�r.

5736 say�l� Kanun'la yap�lan düzenlemeyle, 5035 say�l� Kanun'la yap�lan de�i�ikliklerin yürürlü�e girdi�i 01.01.2004 tarihinden 31.12.2007 tarihine kadar, ilk tahakkuktan sonra ilave olarak tahakkuk ettirilen motorlu ta��tlar vergisinin; dava aç�lmamas�, aç�lm�� davalardan vazgeçilmesi ve 30.06.2008 tarihine kadar ödenmesi �art�yla, gecikme zamm�n�n aranmamas� öngörülmü�tür.

MADDE 6 – (1) 213 say�l� Vergi Usul Kanununun;

a. Ek 1 inci maddesinin birinci f�kras�nda yer alan "(344 üncü maddenin üçüncü f�kras� uyar�nca vergi ziya� cezas� kesilen tarhiyata ili�kin vergi ve ceza hariç)" ibaresi "(359 uncu maddede yaz�l� fiillerle vergi ziya�na sebebiyet verilmesi halinde tarh edilen vergi ve kesilen ceza ile bu fiillere i�tirak edenlere kesilen ceza hariç)" �eklinde,

b. Ek 11 inci maddesinin birinci f�kras�nda yer alan "(344 üncü maddenin üçüncü f�kras� uyar�nca vergi ziya� cezas� kesilecek tarhiyata ili�kin vergi ve ceza hariç)" ibaresi "(359 uncu maddede yaz�l� fiillerle vergi ziya�na sebebiyet verilmesi halinde tarh edilecek vergi ve kesilecek ceza ile bu fiillere i�tirak edenlere kesilecek ceza hariç)" �eklinde,

de�i�tirilmi�tir.

Uzla�ma

Ceza Kanunu de�i�iklikleri ile uzla�ma maddesinin uygulanmas� tart��mal� hale gelmi�tir. An�lan de�i�iklik ile VUK'un 344'üncü maddesinin ba�l�� "Vergi ziya� cezas�" �eklinde de�i�tirildi ve maddenin birinci ve ikinci f�kralar� birle�tirildi. Di�er taraftan VUK'un Ek 1 ve Ek 11'inci maddelerinde düzenlenen uzla�ma müesseselerinde bu de�i�ikli�e paralel düzenleme yap�lmam��t�r Bu maddelerde, VUK'un 344'üncü maddenin üçüncü f�kras� uyar�nca vergi ziya� cezas� kesilen tarhiyata ili�kin vergi ve cezalar uzla�ma kapsam� d��na tutulmu�tur. Oysa son de�i�iklik sonras�nda, VUK'un 344'üncü maddesinin üçüncü f�kras�, kanuni süresi geçtikten sonra kendili�inden verilen vergi beyannameleri için kesilecek cezalar� düzenlemektedir. VUK'un 359'uncu maddesindeki fiillerle vergi ziya�na sebebiyet verilmesi, birinci ve ikinci f�kran�n birle�mesi sonras�nda ikinci f�krada yer alm��t�r. Dolay�s�yla VUK 359 da uzla�ma kapsam�na girmi�tir. Bu de�i�iklik ile VUK 359 tekrar uzla�ma kapsam�nda ç�kar�lm��t�r. Paralel de�i�iklik �imdi yap�lm��t�r.

Yazd�r Arkada��na g�nder